Joan Derk van der Capellen (1741-1784) verzette zich in de tijd van de Republiek der Nederlanden tegen machtsmisbruik van de regenten. Hij schreef het beruchte pamflet tegen Willem V: Brief aan het volk van Nederland, dat in de nacht van 25 september 1781 over heel Nederland werd verspreid. Het was een hartstochtelijke oproep om oude vrijheden en rechten van de burger te verdedigen. Hella S. Haasse plaatst van der Capellen, die ondanks zijn zwakke gestel en lethargische aard voorvechter en grondlegger van onze moderne democratie werd, in internationaal perspectief: ze voert bevriende tijdgenoten als Benjamin Franklin en John Adams op, die met hem in contact zijn geweest of hadden kunnen zijn.